Online colleges COBRA
De impact van de COBRA-beweging (1948-1951)
Hoewel de COBRA-beweging slechts een korte levensduur had, van 1948 tot 1951, was de invloed die het had op de internationale kunstwereld enorm. COBRA keerde zich fel tegen het academisme in de kunst, dat volgens de leden te veel vastzat aan esthetische en intellectuele regels. De kunstenaars van COBRA wilden vrijheid en spontaniteit in hun werk, en streefden naar een kunst die de puurheid van de menselijke expressie vastlegde zonder de beperkingen van formele conventies.
Doorbraak van COBRA in 1949
In 1949 brak COBRA door met een roemruchte en tumultueuze tentoonstelling in het Stedelijk Museum in Amsterdam. De tentoonstelling werd georganiseerd door de architect Aldo van Eyck. Deze expositie was een belangrijk moment in de geschiedenis van COBRA, waarbij de werken van de kunstenaars tot grote opschudding leidden. De tentoonstelling markeerde het begin van de internationale doorbraak van de beweging. Na 1951 gingen de leden van COBRA hun eigen weg. Ondanks het korte bestaan van de groep had de beweging een blijvende impact, vooral door de vernieuwende manier van werken en het doorbreken van de gevestigde kunstnormen.
Achtergronden en inspiratiebronnen van COBRA
In deze zesdelige collegereeks gaan we dieper in op de oorsprong van COBRA en de inspiratiebronnen van de beweging, zoals de invloed van kunstenaars als Joan Miró en Paul Klee. Deze schilders hadden een aanzienlijke invloed op de COBRA-kunstenaars, die hun werk als voorbeeld gebruikten voor het verkennen van expressieve en onconventionele vormen.
De belangrijkste leden van COBRA
De beweging werd gekarakteriseerd door een aantal internationaal opererende kunstenaars, waaronder Asger Jorn, Constant Nieuwenhuys, Karel Appel, en Corneille. Deze kunstenaars waren de drijvende krachten achter de groep en werkten samen aan het creëren van kunst die de vrijheid en spontaniteit van de menselijke verbeelding vastlegde. Er is ook aandacht voor de zogenaamde ‘provinciale’ leden, zoals Wolvecamp, Rooskens, en Brand. Deze kunstenaars speelden eveneens een belangrijke rol in de ontwikkeling van de beweging, maar werden vaak minder opgemerkt dan hun beroemdere collega’s.
COBRA en de andere kunstvormen
COBRA was niet enkel een schildersbeweging; de invloed van de groep was breder en betrof ook andere kunstvormen. De dichters Kouwenaar, Lucebert, en Dotremont waren actief binnen de beweging, en hun poëzie was net zo belangrijk als de schilderkunst. Dotremont, een Belgische schrijver, werd gezien als de ‘woordkunstenaar’ van COBRA en stond bekend om zijn visuele poëzie die de grenzen tussen tekst en beeld vervaagde. Daarnaast krijgt ook de Amerikaans-Japanse beeldhouwer Tajiri aandacht in deze serie, als iemand die met zijn sculpturen en werk binnen de context van COBRA een bijdrage leverde aan de verkenning van nieuwe artistieke expressies.
New Babylon: Constant’s visie op een nieuwe wereld
Een van de belangrijkste projecten binnen de COBRA-beweging was het langlopende project New Babylon, dat door Constant Nieuwenhuys werd ontwikkeld. Het was een ambitieuze poging om een nieuwe wereld te creëren, waarin de traditionele vormen van sociale organisatie en ruimtegebruik werden verworpen. In plaats daarvan stelde Constant een wereld voor waarin vrijheid, spel en creativiteit centraal stonden. Hij werkte decennia lang aan dit project, dat niet alleen een artistieke visie was, maar ook een politieke en filosofische verklaring over de toekomst van de mensheid.
Docent Hans de Man studeerde architectonische vormgeving aan de Academie voor beeldende Kunst te Kampen en architectuurgeschiedenis aan de RUG in Groningen. Hans was als theoriedocent 14 jaar verbonden aan ArtEZ University of the Arts en heeft vele honderden colleges en cursussen gegeven voor o.a. HOVO, Vrije Academie, Cultuurbedrijf Noordoostpolder en uiteraard Kunstcolleges.nl
De serie Cobra duurt ruim 6 uur en bestaat uit